Badania penetracyjne PT
Badania penetracyjne (badanie pt) – są jedną z najstarszych metod badań NDT, używaną zarówno do badań konstrukcji metalowych jak i niemetalowych. W praktyce nie stosuje się jej jedynie do badań materiałów porowatych. Wykonywane są zazwyczaj po wcześniejszym przeprowadzeniu badań wizualnych złączy i usunięciu z ich powierzchni wykrytych niedopuszczalnych niezgodności spawalniczych. W pierwszym etapie badania należy zadbać oto by badana powierzchnia była wolna od zanieczyszczeń takich jak np. rdzy, smarów, olejów itp. Następnie nanosi się penetrant i zostawia się go przez pewien czas zależny od stosowanego penetrantu, badanego złącza oraz temperatury, w której przeprowadzanie jest badanie PT.
Zastosowanie badań penetracyjnych
Badania penetracyjne wykorzystują zjawisko włoskowatości (kapilarności), które polega na przenikaniu cieczy do wąskich i trudno dostępnych przestrzeni i wypełnianiu ich, również pomimo siły ciężkości. Wykorzystuje się w nich penetranty stosowane na całej długości spoiny, które mają za zadanie wniknąć w otwory powierzchniowe. Po upływie wymaganego czasu penetracji, należy usunąć niepotrzebny penetrant z powierzchni pozostawiając go jedynie w otworach. Wykrycie i umiejscowieniu wad zewnętrznych, które wnikają w głąb badanego elementu, otrzymuje się za pomocą zastosowania odpowiednich wywoływaczy lub dodatków fluorescencyjnych w zastosowanych penetrantach oraz dalszym wskazaniu w świetle ultrafioletowym. Czas wywoływania podobnie jak czas penetracji zależny jest od takich samych czynników.
Zalety badań PT penetracyjnych
Jedną z korzyści przeprowadzania badań pt jest prosty, lekki i niewymagający dużego wysiłku w zastosowaniu sprzęt, a także łatwość w pozyskaniu oceny wskazań. Podczas interpretacji wyników badań penetracyjnych, należy zwrócić szczególną uwagę na temperaturę badanego komponentu, która nie może być zbyt wysoka, a także na zniszczenia powstałe na jego powierzchni. Czynniki te mogą niekorzystnie wpłynąć na analizę wyników. Ważne jest również, aby badanie PT było przeprowadzane przed badaniami magnetyczno-proszkowymi i ultradźwiękowymi tak, aby w nieciągłościach nie powstały zużycia materiału.
a) | b) | c) | d) |
Rys. Podstawowe etapy badania penetracyjnego
a) Przygotowanie złącza do badania pt – czyszczenie
b) Naniesienie penetrantu i jego wniknięcie w szczelinę
c) Usuwanie nadmiaru penetrantu z powierzchni
d) Nanoszenie wywoływacza i ujawnienie niezgodności